Bezig met laden...
Blog menu
19 april 2021
Advies van onze dierenartsen

De ziekte van Cushing

Het syndroom van Cushing is een ziekte bij de hond waarbij het bijnierschors te veel cortisol produceert. Cortisol scheiden we uit als we gestresst zijn. Een overproductie van dit hormoon kan echter grote gevolgen hebben voor de organen en stofwisseling van je dier. In dit blogartikel gaat onze dierenarts verder in op de oorzaken, symtomen en de behandeling van deze aandoening. We vertellen je ook hoe je je hond met Cushing kan ondersteunen met voeding en supplementen. 

De ziekte van Cushing

Wat is Cushing?

Het syndroom van Cushing is een ziekte bij honden die wordt gekenmerkt door een overproductie van cortisol in het lichaam. Een andere term voor deze ziekte is hyperadrenocorticisme. Cortisol is een corticosteroïde, een hormoon dat door de cortex van de bijnier uit cholesterol wordt gemaakt.

Cortisol neemt een essentiële plaats in in de balans van het metabolisme van eiwitten, koolhydraten en lipiden. Het is een stresshormoon, net zoals adrenaline. Het heeft als doel het lichaam voor te bereiden om tegen deze emotionele toestand te vechten. Een teveel aan cortisol is echter schadelijk voor de gezondheid. De ziekte van Cushing is het tegenovergestelde van de ziekte van Adisson of hypoadrenocorticisme.

De ziekte van Cushing wordt voornamelijk vastgesteld bij honden van middelbare of oudere leeftijd. De ziekte komt net zo vaak bij reuen als bij teven voor. Honden van alle rassen kunnen Cushing krijgen, al lijkt de ziekte bij teckels en toy-poedels vaker voor te komen.

Hoe ontstaat deze ziekte? 

Cushing syndroom wordt veroorzaakt door een goedaardige tumor onder de hersenen of een kwaadaardige in de buik

De ziekte van Cushing wordt veroorzaakt door 2 soorten tumoren.

In 85% van de gevallen is de boosdoener een goedaardig gezwel van de hypofyse. De hypofyse is een klier onder de hersenen die vele hormonen afscheidt waaronder ook ACTH of adrenocorticotroof hormoon. Dit hormoon zet bijnierschors aan tot productie van cortisol. De tumor zorgt ervoor dat de hypofyse en de bijnierschors overuren draaien, met te hoge concentraties aan ACTH en cortisol. Bij de overige 15% van de patiënten ligt ofwel een kwaadaardige tumor van de bijnier ofwel een iatrogene (=onbekende) oorzaak aan de basis. 

Hoe herken je Cushing bij je hond?  

De symtomen van een hond met Cushing zijn:

  • haaruitval
  • een huid die dunner wordt
  • Futloosheid, spierzwakte, afname van de spieren, uitblijven van de loopsheid
  • Veel drinken en plassen (meer dan 100ml per kg lichaamsgewicht = meer dan een liter voor een hond van 10kg).
  • Haaruitval, kale plekken
  • Vergrootte buik (dik buikje)

Herken je 1 of meerdere van bovenstaande klachten bij je hond, dan zou je best een dierenarts contacteren die een definitieve diagnose kan stellen.

Een hond met Cushing drinkt en plast heel veel

Hoe wordt de diagnose gesteld? 

De diagnose wordt gesteld door de dierenarts na grondig klinisch onderzoek. Definitieve diagnose gebeurt door middel van het afnemen van testen. De diagnose is soms lastig te stellen want geen enkele test is 100% sluitend. Er zijn meerdere testen mogelijk:

  1. De ACTH-stimulatietest: De dierenarts neemt 2 bloedstalen af met tussenin een intraveneuze inspuiting ACTH. 
  2.  De Low Dose Dexamethasone suppressietest: Hierbij wordt na een eerste bloedafname intraveneus dexamethasone toegediend. 8 uur later wordt nog een 2de bloedstaal genomen en de cortisolwaarde gecontroleerd. 
  3. De urinetest: Er wordt door de eigenaar gedurende 2 dagen ochtendurine opgevangen en de diagnose wordt gesteld op basis van de gemiddelde waarden van deze 2 stalen. Om te bepalen of het hypofyse- of bijnierafhankelijke cushing betreft, wordt er nog een 3e staal genomen nadat de dag ervoor op verschillende tijdstippen oraal dexamethasone (0.1 mg/kg LG) toegediend werd aan de hond.

Meestal wordt de urinetest gebruikt. Deze is vrij eenvoudig en betrouwbaar.

Soms wordt bijkomend een echografie van de buik (de bijnieren) gedaan. 

Hoe wordt Cushing bij de hond behandeld? 

De behandeling van Cushing is operatief of medicamenteus, afhankelijk van de soort tumor. 

Chirurgie

In het geval van een gezwel van de bijnier kan de aangetaste bijnier operatief verwijderd worden.

Medicamenteus

Er is een geneesmiddel op de markt dat werkzaam is tegen beide vormen van Cushing namelijk Trilostane (Vetoryl®). Dit is een levenslange orale therapie en de meeste honden doen het er heel goed op. Wel is het belangrijk eens de medicatie opgestart is op regelmatige tijdstippen een bloedcontrole uit te voeren om de juiste dosis op punt te stellen.

Een ander geneesmiddel (chemotherapie) dat wordt toegepast bij de vernietiging van een bijnierschorstumor is Mitotane (Lysodren®). Dit chemotherapeuticum veroorzaakt een destructie van de bijnierschors. De eigenaars dienen deze pilletjes altijd met handschoenen te manipuleren en te geven aan hun hond.

Voeding

Hondenvoeding kan natuurlijk de ziekte niet wegnemen, daarvoor is chirurgie of medicatie nodig. Wel vragen veel eigenaars van Cushing-honden zich af welke voeding het meest geschikt is om hun dier bijkomend te ondersteunen. Aan een hond met Cushing kan je een hondenvoeding voor diabetespatiënten geven. Veel honden met Cushing krijgen ook suikerziekte. De reden hiervan is dat cortisol vergelijkbaar is met prednison, een hormoon dat bij een teveel suikerziekte veroorzaakt.

Een andere mogelijkheid is een vetarm maag/darmdieet : Cushingsyndroom kan hyperlipidemie (=te hoog vetgehalte in het bloed) en pancreasontsteking uitlokken, daarom is aangeraden een kwaliteitsdieet laag in vetten te geven. 

Ook supplementatie van Omega-3 vetzuren zoals Viacutan of Agepi Omega 3 zouden cortisolverlagend werken en een positief effect hebben op vacht en huid.

Reacties